Prof. Jerzy Wołowski na antenie Polskiego Radia RDC opowiedział o plazmie, zjawisku fuzji termojądrowej i badaniach prowadzonych w Instytucie Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy. 

- Plazma jest rozpowszechniona we Wszechświecie w sposób dominujący z czego nie do końca zdajemy sobie sprawę – mówi prof. Jerzy Wołowski. Ciało stałe, gaz i ciecz – to trzy powszechnie znane stany skupienia. Czwartym stanem materii – nie do końca jeszcze poznanym – jest plazma. Charakteryzuje się tym, że zawiera cząstki naładowane elektrycznie – elektrony i jony. - W związku z tym zachowuje się inaczej niż te trzy stany, bo jest wrażliwa na siły elektryczne, elektrostatyczne, elektrodynamiczne związane z tym, że składniki tej materii mają ładunek elektryczny i stąd wynikają specyficzne własności tej materii – mówi prof. Jerzy Wołowski, Zastępca Dyrektora ds. Naukowych w IFPiLM.

Jak podają naukowcy, 99% kosmicznej materii, która jest widzialna dla nas, stanowi plazma, np. Słońce. - Tam oczywiście są różne – nazwijmy to sfery – plazmy. Na powierzchni zachodzą burzliwe zjawiska, wyrzuty tej materii. Skutki są później odczuwalne na Ziemi. To wynika właśnie z tego, że ta materia składa się z elementów mających ładunek elektryczny – tłumaczy profesor.

Profesor Jerzy Wołowski tłumaczy na przykładzie wodoru i jego izotopów jak można wytworzyć plazmę. W atomie wodoru jest jeden elektron (naładowany ujemnie), który krąży wokół jądra, które ma ładunek dodatni. - Ten elektron stosunkowo łatwo można oderwać, używając jakiejś energii, np. promieniowania (…). Elektron zostaje oderwany i wówczas taka masa wodoru staje się plazmą, bo są już oddzielnie ładunki dodatnie i ujemne – mówi profesor. - Teoretycznie plazmę można zrobić z każdego pierwiastka – dodaje.

Co ciekawe, plazma może również świecić. Dzieje się to wówczas, kiedy “zachodzą w niej przesunięcia w wyniku oddziaływania czynnika zewnętrznego, powodującego jonizację, usuwanie elektronów”. - Te elektrony przemieszczają się (…)  i w tym atomie zachodzą przejścia pomiędzy powłokami elektronowymi, co powoduje emisję kwantów promieniowania widzialnego, też rentgenowskiego – tłumaczy profesor.

Przykładem świecącej plazmy może być lampa jarzeniowa. – W wyniku tych procesów – nazwijmy to atomowych – które dzieją się w tej powłoce zewnętrznej, następują przeskoki – mówi gość Rafała Betlejewskiego.

Audycję odsłuchać można na stronie: Polskiego Radia RDC