Galeria

Prof. dr hab. Jan Badziak z Zakładu Fizyki Plazmy Laserowej i Gęstej Plazmy Namagnetyzowanej w Instytucie Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy znalazł się na prestiżowej liście Stanford/Elsevier Top 2% Scientists List 2025. To wyjątkowe wyróżnienie obejmuje wybitnych naukowców z całego świata, których prace badawcze mają znaczący wpływ na rozwój poszczególnych dziedzin nauki.

Stanford/Elsevier Top 2% Scientists List to coroczne zestawienie opracowywane wspólnie przez Uniwersytet Stanforda oraz wydawnictwo Elsevier, wyróżniające 2% najbardziej wpływowych naukowców na świecie. Ranking opiera się na kompleksowej analizie cytowań publikacji naukowych, uwzględniając dorobek z ostatniego roku oraz całej kariery naukowej. Metodologia oceny obejmuje m.in. liczbę cytowań, indeks Hirscha czy pozycję autora wśród współautorów. Lista obejmuje 22 główne dziedziny nauki oraz 174 szczegółowe obszary badawcze.

Gratulujemy prof. Janowi Badziakowi miejsca w tak prestiżowym gronie naukowców.

Pełna lista jest dostępna na stronie: https://elsevier.digitalcommonsdata.com

Podczas 29. Festiwalu Nauki w Warszawie, który odbył się w dniach 19–28 września 2025 roku, naukowcy z Instytutu Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy przeprowadzili lekcje dla uczniów klas 7–8 szkół podstawowych. Zajęcia w siedzibie IFPiLM łączyły teorię z pokazami i dyskusją, wprowadzając młodzież w świat plazmy i syntezy jądrowej.

Dr Piotr Chmielewski w lekcji pt. „Słońce, zorza, błyskawica i… świetlówka – odkrywamy plazmę” opowiedział o plazmie jako czwartym stanie skupienia materii, występującym zarówno we Wszechświecie, jak i w naszym otoczeniu. Uczniowie poznali właściwości plazmy, takie jak przewodnictwo elektryczne, emisja światła czy oddziaływanie z polem magnetycznym. Na przykładach zorzy polarnej, błyskawic i budowy Słońca omówiono, jak powstaje plazma w naturze. W części pokazowej uczestnicy obserwowali wyładowanie jarzeniowe i działanie reaktora fuzyjnego typu fuzor, poznając m.in. wpływ ciśnienia gazu na przebieg wyładowań. Zajęcia zakończyła gra edukacyjna utrwalająca zdobytą wiedzę.

Dr inż. Krzysztof Gałązka poprowadził lekcję pt. „O co chodzi z tą syntezą jądrową?”, która miała formę dyskusji z elementami wykładu i demonstracji. Uczniowie poznali różne rodzaje energii, sposoby jej wytwarzania i magazynowania oraz znaczenie energii elektrycznej w codziennym życiu. Następnie omówione zostały podstawy reakcji syntezy jądrowej i możliwości jej wykorzystania jako przyszłego, czystego źródła energii. Dyskutowano o zaletach i wyzwaniach technologicznych związanych z utrzymaniem reakcji fuzji na Ziemi. Zajęcia zakończyła wizyta w laboratorium, gdzie uczniowie – podobnie jak wcześniejsze grupy – obserwowali wyładowania jarzeniowe i działanie fuzora.

Warszawski Festiwal Nauki to cykl spotkań z naukowcami, którzy w przystępny sposób prezentują najnowsze osiągnięcia, metody badawcze oraz wyzwania na przyszłość. Tematyka festiwalowych spotkań dotyczy nauk ścisłych, przyrodniczych, medycyny, nauk humanistycznych i społecznych, a także nauk o kulturze i sztuce. Wydarzenia mają formę debat, wykładów, warsztatów, wizyt w laboratoriach, wystaw, wycieczek czy gier edukacyjnych. W ramach Festiwalu odbywają się również lekcje dla zorganizowanych grup szkolnych na wszystkich poziomach nauczania. Wydarzenia organizowane są przez instytucje naukowe, edukacyjne, upowszechniające kulturę oraz stowarzyszenia i towarzystwa naukowe.

Zdjęcia: © IFPiLM

W dniach 15–19 września 2025 roku w Warszawie odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa PLASMA 2025 – International Conference on Research and Application of Plasmas, poświęcona badaniom, diagnostyce i zastosowaniom plazmy. Organizatorem wydarzenia był Instytut Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy (IFPiLM).

Bogaty program naukowy

Konferencja, organizowana od ponad 30 lat, ponownie potwierdziła swoją rangę jako ważne forum wymiany wiedzy i doświadczeń w dziedzinie fizyki plazmy.

W programie znalazły się m.in. zagadnienia dotyczące:

• plazmy w tokamakach i stellaratorach (fuzja z magnetycznym utrzymaniem plazmy),
• plazmy wytwarzanej przez wiązki laserowe (fuzja z inercyjnym utrzymaniem plazmy),
• plazmy kosmicznej i astrofizyki laboratoryjnej,
• plazmy pyłowej,
• diagnostyki plazmy, pomiarów i przetwarzania danych (w tym z wykorzystaniem sztucznej inteligencji),
• procesów elementarnych i ogólnej fizyki plazmy.

Za organizację konferencji odpowiadały dwa komitety: Międzynarodowy Komitet Naukowy pod przewodnictwem dr hab. Moniki Kubkowskiej, dyrektor IFPiLM, oraz Lokalny Komitet Organizacyjny, którego przewodniczącą była dr inż. Natalia Wendler, kierownik Laboratorium Badań Plazmy Metodami Spektroskopowymi w IFPiLM.

20-lecie polskiej Asocjacji Euratom–IFPiLM

Kluczowym punktem programu konferencji były obchody 20. rocznicy powstania polskiej Asocjacji Euratom–IFPiLM (CeNTE) oraz koordynacji badań nad syntezą jądrową w Polsce. Wydarzenie zgromadziło pionierów Asocjacji, czołowych badaczy oraz przedstawicieli instytucji naukowych i przemysłowych zaangażowanych w rozwój technologii prowadzących do urzeczywistnienia energii syntezy.

W programie rocznicowym znalazły się wykłady o historii i przyszłości badań nad syntezą w Europie oraz dwie dyskusje panelowe transmitowane na żywo na kanale YouTube IFPiLM:

• Panel I: Polski wkład w badania nad syntezą jądrową – osiągnięcia i współpraca międzynarodowa,
• Panel II: Przyszłość badań nad syntezą jądrową – kluczowe kamienie milowe, przełomowe innowacje i współpraca z przemysłem.

Nagrania debat są dostępne online: obejrzyj na YouTube.

Patronat, partnerzy i sponsorzy

Honorowy patronat nad konferencją objął Pan Marcin Kulasek, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Partnerem wydarzenia był Krajowy Punkt Kontaktowy Euratom–IFPiLM.
Konferencję sponsorowali: Ekspla, Eurotek International Sp. z o.o., Exosens, Hamamatsu Photonics, IRtech Sp. z o.o., LTB Lasertechnik Berlin, Precoptic Co., Quantum Design, TechnoSystem, Teledyne Princeton Instruments, Tespol Sp. z o.o.

PLASMA 2027

Kolejna edycja konferencji planowana jest w 2027 roku.

Zdjęcia: IFPiLM

Z głębokim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci prof. dr. hab. Jerzego Wołowskiego (1936–2025), wybitnego fizyka, wieloletniego pracownika Instytutu Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy, mentora i przyjaciela.

Jerzy Wołowski urodził się w 1936 roku w Lubiczu koło Torunia. Studia ukończył na Uniwersytecie Warszawskim w 1960 roku obroną pracy magisterskiej dotyczącej spektroskopii jądrowej. W roku 1967 uzyskał stopień doktora fizyki także na Uniwersytecie Warszawskim po obronie pracy doktorskiej dotyczącej badań w zakresie fizyki jądrowej wykonanych w Instytucie Fizyki UW. W latach 1961-1969 pracował w Wojskowej Akademii Technicznej w Katedrze Fizyki, najpierw jako asystent, a następnie adiunkt, prowadząc zajęcia dydaktyczne ze studentami WAT. W latach 1969-1975 dr J. Wołowski uczestniczył w organizowaniu w WAT nowego Zespołu Fizyki Jądrowej i kierował badaniami oddziaływań laser-plazma, uzyskując już wówczas wyniki na poziomie międzynarodowym.

Od roku 1976 pracował w Instytucie Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy powstałym w wyniku połączenia czterech Zespołów utworzonych wcześniej w WAT. Jako kierownik zakładu, następnie oddziału i zastępca dyrektora ds. naukowych instytutu zajmował się badaniami fizyki plazmy wytwarzanej laserem i wybranymi aspektami laserowej syntezy termojądrowej.

W roku 1991 uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego po obronie dysertacji dotyczącej badań efektów anomalnych w plazmie laserowej. Kierował wieloma krajowymi i międzynarodowymi projektami badawczymi. Był promotorem wielu doktorantów. W roku 2014 uzyskał tytuł profesora. Trzy lata później został uhonorowany przez Prezydenta RP Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Odznaczenie to zostało przyznane za wybitne osiągnięcia w pracy naukowo-badawczej i dydaktycznej, popularyzowanie nauki, wspieranie rozwoju polskiej przedsiębiorczości oraz wybitne zasługi w służbie państwu i społeczeństwu.

Prof. Wołowski był autorem lub współautorem ponad 190 publikacji w renomowanych czasopismach naukowych i ponad 200 publikacji w materiałach konferencyjnych. Był współorganizatorem konferencji międzynarodowych, członkiem kilku organizacji i komitetów naukowych.

Zapamiętamy Go jako wybitnego uczonego, życzliwego nauczyciela i współpracownika, który pozostawił trwały ślad w rozwoju polskich badań związanych z realizacją laserowej mikrosyntezy.

Łączymy się w bólu z Rodziną i Bliskimi Profesora.

Dyrekcja i pracownicy
Instytutu Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy

19 września 2025 roku, podczas międzynarodowej Konferencji PLASMA 2025 odbywającej się w Warszawie i poświęconej badaniom, diagnostyce i zastosowaniom plazmy, IFPiLM będzie obchodzić 20. rocznicę koordynacji badań nad syntezą jądrową w Polsce oraz powstania Polskiego Stowarzyszenia Euratom-IPPLM (CeNTE). To przełomowe wydarzenie zgromadzi czołowych naukowców, pionierów Asocjacji oraz przedstawicieli nauki i przemysłu zaangażowanych w globalne działania na rzecz urzeczywistnienia energii syntezy jądrowej.

W programie obchodów rocznicowych znajdą się wykłady na temat historii i przyszłości badań nad syntezą w Europie, po których odbędą się dwie dyskusje panelowe na wysokim szczeblu, transmitowane na żywo na naszym kanale na YouTube:

Panel I: Polski wkład w badania nad syntezą jądrową – osiągnięcia i współpraca międzynarodowa

Paneliści:

• Tymoteusz Ciuk, Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Mikroelektroniki i Fotoniki
• Łukasz Ciupiński, Politechnika Warszawska
• Monika Kubkowska, Instytut Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy
• Jacek Rzadkiewicz, Narodowe Centrum Badań Jądrowych

Panel II: Przyszłość badań nad syntezą jądrową – kluczowe kamienie milowe, przełomowe innowacje i współpraca z przemysłem

Z udziałem:

• Tony Donné, Fusion for Energy Innovation (FEInn)
• Gianfranco Federici, EUROfusion Programme Manager
• Wojciech Królas, Instytut Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk
• Fernanda Rimini, United Kingdom Atomic Energy Authority (UKAEA)

Dyskusje te będą poświęcone roli Polski w rozwoju badań nad syntezą jądrową, a także szerszym europejskim i globalnym strategiom na rzecz pozyskiwania energii z syntezy.

Serdecznie zapraszamy wszystkich do wspólnego świętowania tej rocznicy i śledzenia transmisji na żywo dyskusji panelowych na naszym kanale na YouTube.

Transmisja na żywo rozpocznie się o godzinie 12:00 (CET) w piątek, 19 września.

Dołącz do wydarzenia na żywo: https://www.youtube.com/@ifpilm/streams