The JT-60SA assembly was completed at the end of March 2020. This device, located at the National Institute for Quantum and Radiological Science and Technology at Naka in Japan, will be the world’s largest and most advanced tokamak-type facility.

JT-60SA will give an input to the operation of ITER.

To read more technical details of the future operation as well as researchers who contributed to the assembly of the JT-60SA please visit: https://www.ipp.mpg.de

Recent experiments at JET (Joint European Torus, Culham) showed how to spread the heat load across different tiles by moving the 'strike point' (specific divertor tiles which spread the heat). In ITER, the expected heat load will be much higher than at JET that is why all obtained results are very valuable. The article presents the idea how to radiate power before it reaches the divertor tiles with an application of gas seeding.

To read more about this 'win-win' scenario please visit https://ccfe.ukaea.uk

Photo: Internal view of JET
Source: EUROfusion; CC BY 4.0 licence

The Max Planck Institute for Plasma Physics (IPP) in Greifswald, Germany, is ready for new improvements of the Wendelstein 7-X stellarator facility which are needed to obtain higher heating power and longer plasma pulses.

The previous campaign resulted in big success, namely achieving discharge times of up to 100 seconds at 2 MW of input heating power and 30 seconds at 6 MW. In order to generate plasma pulses of up to 30 minutes, the engineers are ready to install actively water-cooled components inside the vacuum vessel.

The previous cladding with carbon tiles has been abandoned. One of the most important new water-cooled protective components is the new divertor made of plasma-facing front tiles mounted on water-cooled back plates. The assemblies are composed of nearly 500,000 parts, which have been developed for over more than 15 years by the Integrated Technical Centre (ITZ) and the "Components in the Plasma Vessel" work group at IPP in Garching in cooperation with industrial companies.

Plasma operation is expected to resume at the end of 2021.

Read the full article on the IPP Greifswald: www.ipp.mpg.de

Photo: Looking down at Wendelstein 7-X
Source: EUROfusion; Photographer: Christopher Roux (CEA-IRFM); CC BY 4.0 licence

W listopadzie br. chińska agencja prasowa Xinhua poinformowała, że wielki tokamak HL-2M, nazywany „sztucznym Słońcem”, ma być uruchomiony w przyszłym roku w Południowo-Zachodnim Instytucie Fizyki w Chengdu. Zakłada się, że rezultaty badań, jakie zostaną przeprowadzone na tym urządzeniu, przyczynią się do wytwarzania w przyszłości czystej energii w wyniku opanowania kontrolowanej reakcji syntezy termojądrowej. Nowoczesny układ HL-2M będzie generował plazmę o temperaturze ponad 200 mln stopni Celsjusza. Przewiduje się, że uzyskiwane na tym urządzeniu wyniki badań będą wykorzystywane przy pracach nad eksperymentalnym tokamakiem-reaktorem budowanym w Cadarache we Francji w ramach międzynarodowego projektu ITER. Zwiększy to znaczenie Chin w tym projekcie. Wyniki prac realizowanych na tokamaku HL-2M będą mogły także posłużyć do opracowywania projektów przyszłych reaktorów termojądrowych.

Powyższe optymistyczne przewidywania upowszechniane przez chińskich uczonych zostaną zweryfikowane w ciągu następnych lat eksploatacji tokamaka HL-2M. Należy zaznaczyć, że kilka działających dużych tokamaków (w tym największy na świecie europejski tokamak JET) już dostarcza wartościowe wyniki wykorzystywane do realizacji projektu ITER.

Więcej informacji na temat tokamaka HL-2M znajduje się na stronie: www.xinhuanet.com

Tegoroczną Nagrodę Nobla z fizyki otrzymali Kanadyjczyk James Peebles oraz dwóch Szwajcarów Michel Mayor i Didier Queloz za odkrycia, które pozwoliły zrozumieć historię i budowę Wszechświata.

Połowę nagrody otrzymał James Peebles z Princeton University za „teoretyczne odkrycia w dziedzinie kosmologii”, które przyczyniły się do zrozumienia tego, jak Wszechświat ewoluował po Wielkim Wybuchu. Prace Peeblesa dotyczące kosmologii fizycznej położyły podwaliny pod transformację kosmologii w ciągu ostatnich 50 lat. Od połowy lat 60. tworzył teoretyczne ramy współczesnych poglądów dotyczących Wszechświata. Za pomocą swoich teoretycznych narzędzi i obliczeń James Peebles był w stanie interpretować ewolucję Wszechświata niemal od Wielkiego Wybuchu i odkryć nowe procesy fizyczne. Jak się okazało, znana nam wszystkim materia – galaktyki, gwiazdy, planety, rośliny, zwierzęta, ludzie – stanowi zaledwie pięć procent zawartości Wszechświata. Na pozostałe 95 proc. składają się nieznana ciemna materia i ciemna energia.

Drugą połową nagrody podzielą się Michel Mayor i Didier Queloz z University of Geneva, którzy w październiku 1995 roku ogłosili odkrycie pierwszej planety spoza Układu Słonecznego okrążającej gwiazdę podobną do Słońca. Odkrycie szwajcarskich naukowców zapoczątkowało rewolucję w astronomii. Od tego czasu znaleziono ponad cztery tysiące egzoplanet w Drodze Mlecznej. Mają one niezwykle różnorodne rozmiary, formy i orbity, często sprzeczne z dotychczasowymi koncepcjami na temat systemów planetarnych.

Źródło: www.nobelprize.org, www.nobelprize.org/prizes/physics/2019, www.pap.pl

Ilustracja: Niklas Elmehed / Nobel Media