Przemysław Tchórz z Zakładu Fizyki i Zastosowań Plazmy Laserowej w Instytucie Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy został mianowany w ramach konkursu co-Leaderem grupy roboczej WG2: Experiments: Proton boron and Towards the practical realization of compact laser-driven α-particle sources w międzynarodowym projekcie COST Action PROBONO - "Proton Boron Nuclear Fusion: From Energy Production To Medical Applications (ProBoNo)".
Współpraca i rozwój badań eksperymentalnych
WG2: Experiments skupia się na eksperymentalnych badaniach nad fuzją proton-bor (pB), czyli procesem syntezy jądrowej, w którym proton (jądro wodoru) reaguje z jądrem boru, prowadząc do powstania cząstek alfa (jąder helu) i uwolnienia dużej ilości energii. Fuzja pB jest uznawana za interesującą alternatywę dla obecnie najczęściej rozważanego scenariusza fuzji typu deuter-tryt (DT), ponieważ nie generuje neutronów, a co za tym idzie – nie prowadzi do powstawania odpadów radioaktywnych. Z uwagi na wysokie temperatury plazmy wymagane do wywołania tej reakcji, fuzja pB jest trudna do osiągnięcia w urządzeniach typu tokamak, bazujących na magnetycznym utrzymaniu plazmy. W przypadku bezpośredniej kolizji tych dwóch cząstek wymagania co do energii protonu są z kolei łatwiej osiągalne podczas procesu laserowej akceleracji jonów, co czyni ją obszarem intensywnych badań naukowych z wykorzystaniem układów laserowych wielkiej mocy.
Przemysław Tchórz jako co-Leader będzie wspierał realizację głównych celów grupy, takich jak koordynacja eksperymentów prowadzonych w międzynarodowych laboratoriach laserowych, w tym przygotowanie i przeprowadzenie pierwszego projektu w roli Principal Investigator pod tytułem "Hybrid laser-induced proton–boron fusion using nanosecond laser system: benchmark of an approach employing protons produced during thermonuclear D(d,p)T reaction", wykorzystującego układ laserowy L4n w ośrodku ELI Beamlines (Czechy) wiosną 2025 roku. W eksperyment ten zaangażowani są naukowcy z dziesięciu wiodących europejskich instytucji obecnie zajmujących się tematyką fuzji proton-bor, co ugruntuje interdyscyplinarną współpracę między tymi instytucjami i zdecydowanie zintensyfikuje postęp w prowadzonych pracach i budowaniu sieci badawczej skupionej wokół COST Action PROBONO.
COST Action PROBONO – sieć badawcza fuzji proton-bor
COST Action PROBONO to inicjatywa mająca na celu zrozumienie na poziomie eksperymentalnym oraz teoretycznym fuzji pB. Projekt ten umożliwia wymianę wiedzy między ośrodkami badawczymi, nawiązywanie nowej współpracy oraz umacnianie współpracy między grupami posiadającymi najwyższe kompetencje w tej tematyce, a także udział w kampaniach eksperymentalnych, organizację szkoleń, konferencji oraz szkół letnich dla młodych naukowców. Grupa WG2 odgrywa kluczową rolę w realizacji eksperymentalnych programów badawczych oraz budowie społeczności naukowej skupionej wokół tematu fuzji pB.
Nowa rola w międzynarodowym projekcie
Nowa funkcja Przemysława Tchórza w CORE Group projektu PROBONO to uznanie dla jego doświadczenia i wkładu w badania nad fuzją laserową. Gratulujemy nowego stanowiska i życzymy sukcesów w prowadzonych badaniach.
Zdjęcie 1 – ELI Beamlines (Dolní Břežany, Czechy), komora eksperymentalna w hali eksperymentalnej E3 przy układzie laserowym L4n.
Zdjęcie 2 – Wykład Przemysława Tchórza podczas 4th International Workshop on Proton-Boron Fusion, 30.09 – 3.10.2024, Frascati, Włochy.
Zdjęcie 3 – ELI Beamlines (Dolní Břežany, Czechy), układ badawczy ELIMED przy układzie laserowym L3.
Zdjęcia: IFPiLM